حکمت و علت
وقتی از تفاوت دقت و وسواس، سرعت و عجله، سهل گیری و بی تفاوتی، صبر و تعلل و... گفتم براش جالب شده بود... گفتم اولی ها همه عقلانی هستن و دومی ها همه بدلهای شیطان هستن...
گفت: ولی خب تشخیصش سخته... خودت تا حالا به بدلهای شیطان مثل عجله و وسواس و ...مبتلا نشدی؟
گفتم: چرا ... شدم... اما مهم اینه که انسان بفهمه از کجا داره گزیده میشه...حداقلش اینه که از سردرگمی بیرون میاد و برای علاجش گام موثری برمیداره...
گفت: خب چجوری تشخیص بدیم؟
گفتم: این مثل رو شنیدی؟ : سر چشمه شاید گرفتن به بیل.... چو پر شد نشاید گذشتن به پیل
اگر مبدا اون بدلهای شیطان رو پیدا کنیم میتونیم راحت تر تشخیص بدیم...
گفت: مبداء؟... خب سرچشمه اش چیه؟
گفتم: شنیدی در روایات میگن دجال تک چشم هستن؟
گفت: آره...
گفتم: تو الان انسان تک چشم میبینی؟
گفت: نه
گفتم: یعنی الان دجال در بین ماها نیستن؟
گفت: قاعدتا باید باشن
گفتم: به نظر من از زمان حضرت آدم هم بودن... هنوز هم هستن... تک چشم میتونه به معنای تک بعدی دیدن باشه... از اون طرف یک فرمایش سنگینی بین عرفا هست که میگن انسان الهی ذوالعینین (دو چشم) هست... یعنی به هر پدیده ای از دو منظر نگاه میکنه...
شاید اصلا حکمت اینکه خدا به ما دو چشم داده همین باشه...
گفت: آره... چه جالب... حالا اون تک بعدی چیه و اون دو منظر چیه؟
گفتم: خیلی بخوام فلسفی بگم میگم تک بعدی یعنی فقط خلقی دیدن یا فقط حقی دیدن... اما نگریستن از دو بعد یعنی یک پدیده رو هم وجودی و حقی ببینی و هم بر اساس مناسبات خلقی ببینی
گفت: انتظار داری من متوجه بشم؟
گفتم: کاربردی ترش میشه اینکه کسی که فقط به علت وقایع توجه داره... تک چشم هست و اگه اسمش رو دجال نذاریم حداقل باید بگیم نفوذ شیطان در اون شخص راحت میشه و داره در زمین شیطان بازی میکنه
ولی کسی که هم به علت وقایع توجه داره.. هم به حکمت وقایع... اون شخص دارای دو چشم هست و شیطان نمیتونه در چنین انسانی به این سادگی ها نفوذ کنه...
گفت: یعنی اغلب اوقات ما شیطانی میشیم؟
گفتم: تا شیطان رو به چه معنایی بگیری... شیطان از ماده "شطن" میاد... و شطن یعنی دور شدن...
خب بله... همین که اغلب اوقات در مواجهه با وقایع توی باغ نیستیم یعنی دوریم... یعنی دچار شطن شدیم...
گفت: ولی سخته...
گفتم: همیشه از مکاید شیطانه که افق دور رو نشونت میده و ناامیدت میکنه... دو چشم که باشیم و هم قدم اول رو ببینیم و هم افق رو... هرگز نامید نمیشیم...
و البته این بحث خیلی جای بسط داره...
